Zakład Badań Środowiska i Geoinformacji
- dr hab. Rafał Kozłowski, prof. UJK - kierownik rafal.kozlowski@ujk.edu.pl
- prof. dr hab. Tadeusz Ciupa tadeusz.ciupa@ujk.edu.pl
- dr hab. Maria Górska-Zabielska, prof. UJK maria.gorska-zabielska@ujk.edu.pl
- dr hab. Roman Suligowski, prof. UJK roman.suligowski@ujk.edu.pl
- dr hab. Małgorzata Ludwikowska-Kędzia, prof. UJK malgorzata.ludwikowska@ujk.edu.pl
- dr Mirosław Szwed miroslaw.szwed@ujk.edu.pl
- dr Grzegorz Wałek grzegorz.walek@ujk.edu.pl
O Zakładzie
Zakład Badań Środowiska i Geoinformacji powstał 10 czerwca 2020 roku na mocy Zarządzenia nr 123/2020 Rektora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Z Zakładem związane są terenowe stacje naukowe: na Świętym Krzyżu – Stacja Bazowa Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego Łysogóry oraz Stacja Geoekologiczna Malik położona w obrębie Rezerwatu Jaskinia Raj.
Tematyka
Profil badawczy
Problematyka badawcza pracowników Zakładu Badań Środowiska i Geoinformacji obejmuje wpływ naturalnych i antropogenicznych czynników na przemiany środowiska przyrodniczego obszarów Polski centralnej, jak również wybranych regionów świata. Obejmuje następujące zagadnienia:
- Analiza przestrzenno-czasowych zmian pokrycia terenu i użytkowania gruntów
- Analiza struktury czasowej i przestrzennej opadów atmosferycznych
- Analizy krajobrazowe, waloryzacje krajobrazu i audyty krajobrazowe
- Funkcjonowanie wybranych geoekosystemów gór niskich w warunkach zmian klimatu i zmieniającej się antropopresji
- Geozasoby plejstoceńskich stref glacjomarginalnych Polski północnej i środkowej – ich rozpoznanie, ochrona i upowszechnienie
- Hierarchiczne, podziały regionalne jednostek fizycznogeograficznych centralnej i wschodniej Wyżyny Małopolskiej
- Identyfikacja obszaru alimentacyjnego fennoskandzkich eratyków przewodnich osadów akumulacji glacjalnej i fluwioglacjalnej
- Inwentaryzacja i monitoring systemu lokalnych i regionalnych korytarzy ekologicznych obszaru Wyżyny Kieleckiej i Niecki Nidziańskiej
- Inwentaryzacja urbanistyczna i standardy urbanistyczne w obszarze województwa świętokrzyskiego
- Kompleksowe modele krajobrazowe w aspekcie potencjału środowiska przyrodniczo-kulturowo-antropogenicznego
- Korelacja chronostratygraficzna osadów lodowcowych i wodnolodowcowych w oparciu analizy petrograficzne frakcji żwirowych
- Mikroregiony i nanoregiony województwa świętokrzyskiego
- Modelowanie ponadprzeciętnych i ekstremalnych zjawisk i procesów hydrologicznych
- Ocena wpływu postępującej urbanizacji na procesy hydrologiczne w miastach
- Opracowanie ekofizjograficzne i strategiczna prognoza oddziaływania na środowisko jako skuteczne narzędzia kształtowania rozwoju regionu
- Podział regionalny Gór Świętokrzyskich i pozostałych jednostek fizycznogeograficznych regionu świętokrzyskiego
- Rekultywacja i zagospodarowanie terenów poeksploatacyjnych województwa świętokrzyskiego i innych obszarów na terenie Polski
- System Geoparków Województwa Świętokrzyskiego
- System Parków Kulturowych Województwa Świętokrzyskiego
- Środowiskowe uwarunkowania rozwoju geoturystyki
- Topoklimatologia miejska Kielc
- Usługi krajobrazowe jako innowacyjna forma wykorzystanie potencjału środowiskowego
- Uwarunkowania obiegu energii i materii w małych zlewniach
- Waloryzacja środowiska a inwentaryzacje przyrodnicze w aspekcie potrzeb inwestycyjnych, w tym rewitalizacyjnych i rewaloryzacyjnych
- Wielkoprzestrzenny System Obszarów Chronionych Województwa Świętokrzyskiego
- Wpływ antropopresji i zmian klimatycznych na funkcjonowanie ekosystemów, w tym również ekosystemów leśnych Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Wpływ przemysłu wydobywczo-przetwórczego surowców węglanowych na środowisko przyrodnicze
- Wykorzystanie wybranych geo- i bioindykatorów do oceny stanu środowiska przyrodniczego
- Zastosowanie Systemów Informacji Geograficznej (GIS)
Problematyka badań aplikacyjnych Zakładu obejmuje:
- Ekspertyzy dotyczące jakości powietrza
- Ekspertyzy i opracowania hydrologiczne
- Ekspertyzy krajobrazowe np. dla potrzeb lokalizacji elektrowni wiatrowych lub innych obiektów Odnawialnych Źródeł Energii
- Ekspertyzy planistyczne/środowiskowe dla potrzeb rozstrzygnięć w sądzie administracyjnym i innych organach/instytucjach
- Ekspertyzy w zakresie składu chemicznego próbek środowiskowych (gleba, woda, biowskaźniki)
- Identyfikację i waloryzację skandynawskich głazów narzutowych na potrzeby dywersyfikacji oferty geoturystycznej (ogródki skalne, ścieżki geoturystyczne) na obszarach turystycznie peryferyjnych i mało atrakcyjnych
- Inwentaryzacje przyrodnicze dla potrzeb ochrony potencjału środowiska określonego terenu/ochrony
- Kompleksowe opracowanie dokumentacji planistycznych, w tym projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (mpzp), studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, oceny aktualności studium i miejscowych planów, ocen dla potrzeb inicjowania prac planistycznych przez gminę/miasto, opracowania ekofizjograficznego, strategicznej prognozy oddziaływania na środowisko, bilansu terenów pod zabudowę, prognozy finansowej skutków wprowadzenia ustaleń mpzp, tworzenie baz metadanych dla dokumentu planistycznego (plik GML/XML)
- Merytoryczne wsparcie rady gminy w podjęciu uchwały o objęciu głazu narzutowego ustawową ochroną przyrody w postaci pomnika przyrody nieożywionej
- Ocenę i prognozę wpływu antropopresji na wybrane komponenty stanu środowiska
- Oceny oddziaływania na środowisko dla określonych działań inwestycyjnych
- Opracowania elementów przyrodniczych dla potrzeb określenia zadań ochronnych np. dla Natury 2000, parku krajobrazowego, rezerwatu i in.
- Plan ochrony dla parku narodowego
- Wpływ antropopresji na ekosystemy
- Wykonanie badań dokładności i zakresu pracy urządzeń oraz ich efektywności w oczyszczaniu wody z wybranych substancji
Zaplecze naukowo-badawcze
Zaplecze to opiera się o dwie stacje terenowe oraz laboratoria naukowe Instytutu tj. Laboratorium Badań Środowiska oraz Zespół Laboratoriów Geomorfologiczno-Hydrologicznych. Ponadto pracownicy zakładu realizują badania w ramach Pracowni Badań Środowiska wchodzącego w skład Centrum Badan i Analiz posiadającej akredytację Polskiego Centrum Akredytacji nr AB1622. Do najważniejszych zaliczyć należy:
- Spektrometr mas ICP-MS-TOF GBC
- Chromatograf jonowy ICS 3000 DIONEX
- Skaningowy mikroskop elektronowy QUANTA
- Ambulans pomiarowy wyposażony w Airpointer oraz pyłomierz FIDAS (akredytacja PCA nr 1622)